Stal w Europie hartowała się już trzy tys. lat temu
Fot. Adobe Stock
Już 2900 lat temu na Półwyspie Iberyjskim używano stali – uważają naukowcy z międzynarodowego zespołu. O wynikach swoich badań piszą na łamach „Journal of Archaeological Science”.
Narzędzia stalowe były na Półwyspie Iberyjskim w użyciu już ok. 2900 lat temu – uważają naukowcy z międzynarodowego zespołu, którym kierował archeolog Ralph Araque Gonzalez z Uniwersytetu we Fryburgu (Niemcy).
Wskazują na to, przeprowadzone przez zespół, geochemiczne analizy obiektów kamiennych z Półwyspu Iberyjskiego, na których widać skomplikowane grawerunki. Naukowcy uważają, że te żłobienia można było wykonać wyłącznie za pomocą narzędzi ze stali poddanej hartowaniu, a następnie odprężaniu (lub temperowaniu, czyli nadawaniu sprężystości).
Ponadto naukowcy przebadali dłuto datowane na ok. 900 r. p.n.e. z Rocha do Vigio w Portugalii. Ich zdaniem zawartość w nim węgla wskazuje, że mogło być stalowe.
Zastosowano również tzw. archeologię eksperymentalną. Naukowcy próbowali wykonywać podobne żłobienia w kamieniu za pomocą dłut z różnych materiałów. Tylko dłuta stalowe, ze stali poddanej hartowaniu i temperowaniu, dawały podobne efekty.
Dotychczas sądzono, że stal w tej części Europy pojawiła się wraz z Rzymianami, a wcześniej, na początku epoki żelaza, nie potrafiono jest wywarzać.
„Dłuto z Rocha de Vigio i kontekst tego znaleziska pokazują, że metalurgia, w tym wytwarzanie temperowanej stali, były prawdopodobnie osiągnięciem rodzimym na Półwyspie Iberyjskim” – wyjaśnia Araque Gonzales.
Więcej - w publikacji źródłowej. (PAP)
krx/ zan/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
