Nauka dla Społeczeństwa

19.04.2024
PL EN
01.06.2023 aktualizacja 01.06.2023

W starożytnej Jerozolimie chorowano na czerwonkę

Fot. Adobe Stock Fot. Adobe Stock

W toaletach starożytnej Jerozolimy znaleziono ślady patogenów wywołujących dyzenterię, czyli czerwonkę. Badania na ten temat opublikowano na łamach pisma „Parasitology”.

Archeolodzy przebadali odchody z dwóch latryn w starożytnej Jerozolimie z czasów biblijnego króla Judy z VII w. p.n.e. W próbkach znaleziono ślady mikroorganizmów jednokomórkowych o nazwie Giardia duodenalis, wywołujących silną biegunkę u ludzi. Badaniami kierował zespół z University of Cambridge (W. Brytania).

Wcześniejsze badania wykazały, że w starożytnej Jerozolimie ludzie cierpieli również z powodu owsików i tasiemców.

Czerwonka oznacza choroby zakaźne jelit, przede wszystkim jelita grubego, wywołane przez pasożyty i bakterie, które wywołują biegunkę, gorączkę i odwodnienie. Choroba bywa śmiertelna, szczególnie dla małych dzieci.

Choroba rozprzestrzenia się przez odchody, które zanieczyszczają wodę pitną lub żywność. Zapewne stanowiła duży problem w miastach starożytnego Bliskiego Wschodu ze względu na ich przeludnienie, wysokie temperatury i muchy oraz ograniczoną dostępność wody.

W tekstach medycznych z Mezopotamii, z drugiego i pierwszego tysiąclecia p.n.e., czytamy o podobnych objawach: "Jeśli ktoś je chleb i pije piwo, a potem ma w żołądku kolkę, skurcze i płynne wypróżnienia, to dopadło go setu".

Próbki kału pobrano z osadów pod toaletami zlokalizowanymi w dwóch budynkach, bowiem toalety z szambami były wówczas rzadkością. Obie toalety były podobne: miały rzeźbione kamienne siedzenia z płytko wgłębioną powierzchnią, dużym otworem do defekacji i mniejszym od frontu do oddawania moczu przez mężczyzn.

W tym czasie Jerozolima była kwitnącym miastem, liczącym od ośmiu tys. do 25 tys. mieszkańców. Królestwo Judy, w którego obrębie znajdowało się miasto, kontrolowane było przez imperium asyryjskie. Upadło w 586 r. p.n.e., kiedy do król babiloński Nabuchodonozor II dokonał rzezi miasta, które uchylało się od płacenia trybutu.

Więcej - na stronie.  (PAP)

krx/ zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024