Po uderzeniu w Ziemię asteroidy 66 mln lat temu doszło do wymierania zwierząt i roślin. Dominujące wówczas dinozaury wyginęły doszczętnie z wyjątkiem nielicznych ptaków. Przetrwały za to pewne gatunki ssaków, które następnie dały początek wszystkim ssakom żyjącym obecnie.

Dotychczas naukowcy sądzili, że ssaki przetrwały, ponieważ były oportunistycznie nastawione do pożywienia, innymi słowy jadły to, co im się trafiło, nie wybrzydzając zanadto. Najnowsze badania dowodzą jednak, że te wczesne ssaki wcale nie były tak oportunistycznie nastawione do diety, jak się dotąd wydawało.

„Idea, że przetrwały niewyspecjalizowane gatunki, wywodzi się z początku XIX w., a obiegowa mądrość głosi, że oportunistyczne zwierzęta są najmniej podatne na wyginięcie” – opisuje współautor, Ken Angielczyk z Field Museum w Chicago (USA). Jak dodaje, zespół odkrył, że ssaki, które przetrwały wymieranie dinozaurów, były wyspecjalizowane i zróżnicowane, a także wyposażone w nowe cechy, które pomogły im przetrwać w zmienionych warunkach.

Jak wyjaśnia Spencer Hellert z Columbia College Chicago, dotąd sądzono, że najpierw jest gatunek przystosowany ogólnie do wszystkiego, z niego zaś dopiero wyłania się nowa grupa, przystosowana bardziej selektywnie. Ci przystosowani ogólnie w obliczu katastrofy mogą żywić się wszystkim i wszędzie się schronić. Okazuje się, że do końca tak nie jest.

Naukowcy stworzyli obszerne drzewo genealogiczne synapsydów, zwierząt, w przypadku których jedyną grupą, która przetrwała, są ssaki. Następnie śledzono, w jaki sposób przebiegało rozprzestrzenianie się i różnicowane tych zwierząt, a także jak działały na nie wymierania.

Zdaniem naukowców, wcale nie przebiegało to według schematu od ogólnie przystosowanych do wyspecjalizowanych, gdzie wymierania były w stanie przetrwać zwierzęta małe i niewyspecjalizowane.

Podczas gdy niektóre gatunki, które przeżywały wymieranie, wydawały się mieć tylko ogólne przystosowania, po dokładniejszej analizie okazywało się, że posiadają one pewne cechy, które ujawniały się w obliczu nowych wyzwań. Dotyczy to na przykład zróżnicowanych zębów, które okazywały się przydatne zarówno do przegryzania, jak i do rozcierania.

Nie oznacza to, że w obliczu wymierania uprzywilejowane byłoby takie zwierzę jak panda, żerująca wyłącznie na pędach bambusa. Zdaniem naukowców, nie jest jednak też tak, że najlepszy jest brak wyspecjalizowania. Liczy się również zdolność dostosowania posiadanych cech do nowych warunków.

Więcej tutaj.  (PAP)

krx/ agt/