Nowotwory mózgu są szczególnie trudne w terapii ze względu na swoją lokalizację w kluczowym dla życia organie, co ogranicza możliwości chirurgiczne i radioterapeutyczne. Rozwijana w Narodowym Centrum Badań Jądrowych forma radioterapii - terapia borowo-neutronowa (Boron-Neutron Capture Therapy, BNCT) - oferuje nadzieję pacjentom, zwiększając szanse na powrót do zdrowia - informują przedstawiciele centrum w przesłanym PAP komunikacie prasowym.

W czerwcu przybędą do Krakowa eksperci z całego świata, aby na forum 20. Międzynarodowego Kongresu Terapii Neutronowej dyskutować nad najnowszymi odkryciami i wyzwaniami w terapii BNCT i wymieniać się doświadczeniami. Organizatorem wydarzenia jest NCBJ.

Kongres rozpocznie się 22 czerwca wizytą techniczną w Reaktorze MARIA w Otwocku, a zakończy 28 czerwca spotkaniem w Centrum Cyklotronowym w Krakowie.

Radioterapia bazuje na niszczycielskim działaniu promieniowania jonizującego w odpowiednio dużych dawkach. Metody te powodują obumieranie komórek nowotworowych, ale - niestety - mogą również uszkadzać zdrowe tkanki. Dlatego nieustannie poszukuje się precyzyjniejszych metod kierowania oddziaływania tylko na obszary objęte chorobą, ograniczając jego destrukcyjne efekty na zdrowe tkanki.

Jednym z najstarszych, ale wciąż rozwijanych podejść w radioterapii jest terapia borowo-neutronowa - tłumaczą przedstawiciele NCBJ. Używany w niej izotop boru (B-10) nie jest promieniotwórczy, co oznacza, że wprowadzony do organizmu nie stanowi zagrożenia. Po połączeniu z odpowiednio dobranym farmaceutykiem, bor skutecznie kumuluje się w komórkach nowotworowych. Jednak gdy pacjenta umieści się w wiązce neutronów, cząstki te wchodzą w reakcję z jądrami boru, powodując ich rozbicie na jądro litu (Li-7) i helu (He-4), czyli cząstkę alfa. Cząstki te mają zasięg porównywalny z rozmiarami komórki, co powoduje, że całą swą energię deponują tylko w komórkach nowotworu, w których były skumulowane, skutecznie je przy tym niszcząc.

Kluczowymi wyzwaniami terapii BNCT jest takie zaprojektowanie związków chemicznych dostarczających bor do komórek rakowych (tzw. nośników boru), aby różnica koncentracji między tkanką zdrową i nowotworową była jak najwyższa. Drugą kwestią jest budowa źródeł neutronów o odpowiednich dla terapii parametrach.

Naukowcy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych koncentrują się szczególnie na tym ostatnim wyzwaniu. Reaktor MARIA, jedyny działający w Polsce reaktor jądrowy, dostarcza neutronów, których wiązka może być ukształtowana tak, aby spełnić wymagania terapii.

Wkrótce w jednym z laboratoriów przy reaktorze MARIA rozpocznie działanie stanowisko do badań radiobiologicznych, które pozwoli również na testowanie nowych nośników boru.

Na całym świecie zaś, m.in. w Japonii, Argentynie, Włoszech, Chinach czy Rosji, trwają prace nad niereaktorowymi generatorami neutronów, które mogłyby być zainstalowane bezpośrednio w szpitalach onkologicznych.

Również w Polsce, w bydgoskim Centrum Onkologii powstaje Ośrodek Badawczo-Kliniczny Terapii Borowo-Neutronowej (OBTBN), w którym planuje się instalację takiego generatora.(PAP)

Nauka w Polsce

lt/ bar/