Jak informuje główna autorka badania, dr Laerke Priskorn z Uniwersytetu Kopenhaskiego, przebadano nasienie 78 284 mężczyzn, których następnie obserwowano przez pięćdziesiąt lat (od 1965 r. do 2015 r.). Wykazano, że mężczyźni, u których w jednym ejakulacie jest stosunkowo więcej bardziej ruchliwych plemników, mogą żyć nawet o prawie trzy lata dłużej.

Duńscy badacze wyliczyli, że krócej żyli mężczyźni, u których było mniej niż 5 mln aktywnych plemników, a najdłużej ci, u których było ich ponad 120 mln. Ci z gorszą jakością nasienia żyli średnio 77,6 lat, a ci lepszą - 80,3 lata, czyli od 2,7 lat dłużej.

"Już wcześniejsze badania sugerowały, że kłopoty z płodnością i związana z tym mała ilość ruchliwych plemników może być związana z krótszym życiem" - przyznaje dr Priskorn. Jej badania, przeprowadzone wraz z dr Nielsem Jorgensenem, andrologiem z Uniwersytetu Kopenhaskiego, wykazały, jaka jakość plemników może sugerować krótsze lub dłuższe życie mężczyzny.

Zdaniem duńskiej specjalistki im gorsza jest jakość nasienia u mężczyzny, tym krótsza może być u niego tzw. oczekiwana długość życia. Sugeruje to, że badania nasienia, zwykle wykonywane u młodych mężczyzn, przydatne jest nie tylko do oceny płodności – może też prognozować długość życia.

Dr Jorgensen wyjaśnia, że gorsza jakość nasienia może wskazywać na mniejszą płodność mężczyzny, ale też na gorszy ogólny stan zdrowia. Na razie nie wykazano, jakie konkretnie choroby mogą być tego przyczyną. To ma być dopiero przedmiotem dalszych badań. "Musimy lepiej zrozumieć, jakie są powiązania między jakością spermy i ogólnym staniem zdrowia mężczyzny" – stwierdza.

Pewne hipotezy wysuwa w komentarzu do tego badania prof. John Aitken z University of Newcastle z Australii. Jego zdaniem mniejsza płodność, jak i gorszy stan zdrowia, mogą wynikać z mutacji genetycznych, na przykład w chromosomie X lub Y, lub z zaburzeń w układzie immunologicznym. Powodem może być też niekorzystny styl życia oraz narażenie na zanieczyszczenia środowiska. A pierwotnym podłożem tego może być tzw. stres oksydacyjny.

Stres oksydacyjny powodowany jest krążącymi w organizmie tzw. wolnymi rodnikami, które mogą zaburzać i uszkadzać komórki oraz znajdujące się w nich DNA. Z wielu badań wynika, że wpływają one zarówno na jakość plemników, jak i procesy starzenia się.

"Jakikolwiek czynnik – genetyczny, immunologiczny, metaboliczny, środowiskowy oraz stylu życia – zwiększający poziom stresu oksydacyjnego, może powodować zmiany w nasieniu i wpływać na oczekiwana długość życia" - zaznacza australijski specjalista.

Narodowy Instytut Raka (NCI) w USA ostrzega, że poziom wolnych rodników w organizmie zwiększa palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, zbyt intensywne opalanie się, a także substancje chemiczne i zanieczyszczenia powietrza. Stres oksydacyjny zmniejszają tzw. antyoksydanty. Bogatym ich źródłem są warzywa i owoce, orzechy oraz produkty zawierające duże ilość minerałów oraz witamin antyoksydacyjnych, takich jak witaminy C i E oraz beta karoten. (PAP)

Zbigniew Wojtasiński

zbw/ zan/