Badanie na ten temat przeprowadzili naukowcy z centrum medycznego Cleveland Clinic (USA). Jak wykazali, osoby z otyłością i cukrzycą typu 2, które poddały się operacji odchudzającej, żyją dłużej i mają mniej poważnych problemów zdrowotnych (choroby serca, niewydolność nerek, problemy ze wzrokiem) w porównaniu z osobami leczonymi wyłącznie lekami z grupy agonistów receptora GLP-1.

Pacjenci, którzy przeszli operację odchudzającą (znaną również jako operacja bariatryczna lub metaboliczna), stracili więcej na wadze, osiągnęli lepszą kontrolę poziomu cukru we krwi i w ciągu 10 lat rzadziej stosowali leki na cukrzycę i choroby serca.

- Nawet przy zastosowaniu najlepszych dostępnych obecnie leków, chirurgia metaboliczna oferuje wyjątkowe i trwałe korzyści osobom z otyłością i cukrzycą – powiedział dr Ali Aminian, dyrektor Instytutu Bariatrycznego i Metabolicznego w Cleveland Clinic i główny autor badania. - Zaobserwowane przez nas korzyści wykraczały poza utratę wagi. Operacja wiązała się z mniejszą liczbą problemów z sercem, mniejszą liczbą chorób nerek, a nawet niższym wskaźnikiem uszkodzeń oczu związanych z cukrzycą.

Agoniści receptora GLP-1 (glukagonopodobnego peptydu-1) to klasa leków powszechnie stosowanych w leczeniu cukrzycy typu 2 i otyłości oraz w celu zmniejszenia ryzyka zdrowotnego. Zarówno chirurgia metaboliczna, jak i leki GLP-1 poprawiają zdrowie układu sercowo-naczyniowego i metabolizm.

Badanie M6 (Macrovascular and Microvascular Morbidity and Mortality after Metabolic Surgery versus Medicines) objęło 3932 dorosłych z cukrzycą i otyłością, którzy byli leczeni w Cleveland Clinic przez okres do 10 lat. Spośród nich 1657 przeszło operację metaboliczną (w tym bypass żołądka lub rękawową resekcję żołądka), a 2275 leczono lekami GLP-1 (w tym liraglutydem, dulaglutydem, eksenatydem, semaglutydem i tyrzepatidem).

Pod koniec badania pacjenci, którzy przeszli operację metaboliczną, mieli niższe o 32 proc. ryzyko zgonu, niższe o35 proc. ryzyko poważnych problemów z sercem (takich jak zawał serca, niewydolność serca lub udar), o 47 proc. niższe ryzyko poważnej choroby nerek oraz mniejsze o 54 proc. ryzyko retinopatii - uszkodzenia oczu związanego z cukrzycą.

Osoby, które przeszły operację metaboliczną, straciły średnio 21,6 proc. masy ciała w ciągu 10 lat, w porównaniu z 6,8 proc. utratą masy ciała u osób przyjmujących leki GLP-1. Hemoglobina A1c, marker średniego poziomu cukru we krwi, poprawiła się bardziej po operacji (-0,86 proc.) niż po lekach GLP-1 (-0,23 proc.). Pacjenci z grupy poddanej zabiegowi chirurgicznemu rzadziej wymagali również recept na leki na cukrzycę, nadciśnienie i podwyższony cholesterol. „Nawet w dobie tych nowych, skutecznych leków na otyłość i cukrzycę, chirurgia metaboliczna może przynieść dodatkowe korzyści, w tym wydłużenie czasu przeżycia” – powiedział dr Steven Nissen, dyrektor naukowy Instytutu Kardiologii, Układu Naczyniowego i Klatki Piersiowej w Cleveland Clinic i główny autor badania.

„Nasze odkrycia wskazują, że operacja powinna pozostać ważną opcją leczenia otyłości i cukrzycy” – powiedział dr Aminian. „Te długoterminowe korzyści są trudniejsze do osiągnięcia przy stosowaniu wyłącznie leków GLP-1, ponieważ wielu pacjentów z czasem zaprzestaje ich stosowania”.

Według autorów badanie ma pewne ograniczenia. Miało ono charakter obserwacyjny, a nie było randomizowanym porównaniem leków i operacji. Nie koncentrowało się też wyłącznie na najnowszych i najskuteczniejszych lekach GLP-1. Zdaniem autorów przyszłe badania powinny bezpośrednio porównywać operację z nowszymi lekami, jak semaglutyd i tyrzepatid, aby lepiej ukierunkować decyzje terapeutyczne.

Paweł Wernicki (PAP)

pmw/ zan/