Naukowcy z University of Warwick w Wielkiej Brytanii doszli do takich wniosków po przenalizowaniu danych zebranych w grupie 8500 młodych uczestników badania pt. Millennium Cohort Study.

Okazało się, że nastolatki, które w wieku 17 lat podjęły próbę samobójczą, częściej miały skrócony czas snu w dni szkolne lub zakłócony sen jako 14-latki. Zależność ta utrzymywała się nawet po uwzględnieniu innych znanych czynników ryzyka samobójstwa, jak np. status społeczno-ekonomiczny, historia samookaleczania się oraz różne problemy natury psychicznej. Problemy ze snem we wczesnym okresie nastoletnim były istotniejszym czynnikiem ryzyka prób samobójczych niż np. objawy depresji.

Z badania wynika też, że nastolatki, które miały większe zdolności podejmowania racjonalnych decyzji były mniej zagrożone samobójstwem, mimo zaburzeń snu w przeszłości. Ten efekt ochronny słabł jednak w przypadku częstszych problemów ze snem.

Badacze zaznaczyli, że chociaż niedobór snu przyczynia się do trudności poznawczych, jak np. problemy z podejmowaniem racjonalnych decyzji, potrzebne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć mechanizmy odpowiedzialne za związek zaburzeń snu z samobójstwem u nastolatków.

- Wiek nastoletni jest kluczowym okresem w rozwoju, a często pojawiają się wówczas zarówno problemy ze snem, jak i ryzyko prób samobójczych. Nasze odkrycia wskazują, że nastolatki, które mają trudności z utrzymaniem i zapewnieniem sobie odpowiedniej ilości snu, częściej podejmują próby samobójcze kilka lat później – skomentowała współautorka pracy Michaela Pawley.

Jak dodała, zakłócony sen to nie tylko objaw szerszej gamy problemów, ale sam w sobie istotny czynnik ryzyka samobójstwa. W jej ocenie zajęcie się problemami ze snem młodzieży może stanowić kluczowy element strategii zapobiegania samobójstwom.

Zgodziła się z nią prof. Nicole Tang, inna współautorka badania, że możliwość lepszego identyfikowania i wspierania nastolatków zmagających się z problemami ze snem mogłaby pomóc w zmniejszeniu liczby prób samobójczych. - Musimy zdać sobie sprawę, że niedobór i fragmentacja snu to nie są błahe dolegliwości – mogą one osłabiać mechanizmy obronne i prowadzić do działań lub zachowań zagrażających życiu, nawet do śmierci – podkreśliła badaczka.

Osoby przeżywające trudności i myślące o odebraniu sobie życia lub chcące pomóc osobie zagrożonej samobójstwem mogą skorzystać z całodobowych, bezpłatnych telefonów pomocowych: 800 70 2222 – centrum wsparcia dla osób dorosłych w kryzysie psychicznym; 800 12 12 12 – dziecięcy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka; 116 111 – telefon zaufania dla dzieci i młodzieży; 116 123 – ogólnopolska poradnia telefoniczna dla osób przeżywających kryzys emocjonalny; 112 – numer alarmowy w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia. (PAP)

jjj/ bar/