Największa konferencja klimatyczna ONZ w tym roku ma zgodnie z planem potrwać do 21 listopada, ale w przeszłości obrady często się przedłużały, gdy kraje nie mogły dojść do porozumienia w sprawie końcowych deklaracji.

Tegoroczna konferencja, w odróżnieniu od poprzednich, nie ma pojedynczego celu ani motywu przewodniego. Choć odbywa się 10 lat od podpisania paryskiego porozumienia klimatycznego, w tym roku komentatorzy nie spodziewają się żadnej przełomowej umowy – podała agencja AP.

Oczekuje się, że duża część rozmów będzie dotyczyła brazylijskiej inicjatywy ochrony lasów deszczowych o nazwie Fundusz Lasów Deszczowych na Zawsze (TFFF), który ma w założeniu płacić krajom rozwijającym się za powstrzymywanie się od wycinania lasów.

Wśród tematów wymienia się również kwestię globalnego rynku uprawnień do emisji CO2. Według agencji Bloomberga dołączenie do brazylijskiej inicjatywy, mającej na celu poprawę współpracy w tej dziedzinie, zapowiedziała Unia Europejska i Chiny.

Władze Brazylii celowo wybrały na miejsce konferencji Belem, miasto nazywane „wrotami do Puszczy Amazońskiej”, by przybliżyć kwestie związane ze zmianami klimatu oraz sytuacją społeczności rdzennych. Spodziewana jest bardzo gorąca i duszna pogoda, a związany z tym dyskomfort - zdaniem niektórych obserwatorów - pomoże przybyszom z bogatych krajów zrozumieć te problemy.

Program ONZ ds. Środowiska (UNEP) ostrzegł niedawno, że nie uda się zatrzymać globalnego ocieplenia na poziomie 1,5 stopnia Celsjusza w stosunku do czasów przedprzemysłowych. „Świat nie zmniejszył emisji wystarczająco szybko, by osiągnąć cele porozumienia paryskiego i żadna pompa ani widowisko na COP30 nie będą w stanie osłodzić tej niewygodnej rzeczywistości” – oceniła agencja AFP.

Rząd prezydenta Brazylii Luiza Inacio Luli da Silvy zapowiadał, że COP30 będzie forum, na którym usłyszane zostaną głosy wszystkich, nawet najmniejszych i najbiedniejszych krajów. Wyzwaniem było jednak znalezienie w Belem miejsc noclegowych dla około 50 tys. osób spodziewanych na konferencji. Sam Lula, podobnie jak tysiące innych uczestników, zamieszka na statku wycieczkowym zacumowanym w mieście.

Bojkot konferencji ogłosiła natomiast administracja prezydenta USA Donalda Trumpa, znanego z krytyki podejmowania działań przeciwko zmianom klimatu. Trump tuż po objęciu urzędu w styczniu podpisał dekret o ponownym wycofaniu USA z paryskiego porozumienia klimatycznego.

Otwarcie COP30 poprzedził szczyt klimatyczny z udziałem przywódców i przedstawicieli rządów około 70 krajów. Delegaci z państw najbardziej narażonych na skutki zmian klimatu apelowali o wsparcie, opisując trapiące ich kraje klęski żywiołowe, w tym powodzie, huragany, podnoszący się poziom morza i uderzające w gospodarkę migracje ryb.

Podczas spotkań Brazylia, Indonezja, Norwegia i Francja zadeklarowały, że zainwestują łącznie 5,5 mld dolarów w brazylijską inicjatywę ochrony lasów, a Niemcy zapowiedziały „znaczącą” inwestycję, nie podając konkretnej kwoty.

Premier Hiszpanii Pedro Sanchez zasygnalizował na szczycie zamiar dołączenia do inicjatywy Francji i Kenii, by opodatkować przeloty prywatnymi odrzutowcami i pierwszą klasą lotów komercyjnych. – To sprawiedliwe, by ci, którzy mają więcej i bardziej zanieczyszczają, płacili więcej – powiedział.(PAP)

wia/ mal/