Główną częścią stanowiska archeologicznego Samaipata w centralnej części Boliwii jest olbrzymia skała (o długości 240 na ok. 60 m.), pokryta setkami rytów naskalnych z czasów preinkaskich. Ostateczną formę nadali jej Inkowie, którzy znacząco przekształcili skałę, a u jej południowego zbocza wznieśli monumentalne centrum administracyjno-ceremonialne.

Polscy eksperci zdecydowali się na trójwymiarowe opracowanie unikatowych rytów. Mówią, że czynniki atmosferyczno-klimatyczne powodują erozję skały, na której się one znajdują. W jej wyniku petroglify (ryty naskalne) ulegają zatarciu.

"Wykonana dokumentacja 3D z submilimetrową precyzją ma kluczowe znaczenie dla monitorowania tych procesów i wdrażania programów konserwatorsko-zabezpieczających" - powiedział PAP kierownik Centrum Badań Andyjskich UW w Cuzco (CEAC), prof. Mariusz Ziółkowski, który przekazał ją w formie cyfrowej boliwijskiemu resortowi kultury. CEAC była odpowiedzialna za koordynację projektu. Dokumentację wykonał zespół pod kierunkiem prof. Jacka Kościuka z LabScan 3D Politechniki Wrocławskiej dzięki środkom z NCN.

Nowo pozyskane dane być może zostaną również wykorzystane do szkolenia boliwijskiego personelu nowo utworzonego centrum dokumentacji Dyrekcji Archeologii i Muzeów (UDAM).

W pracach polskiego zespołu, w skład którego wchodzili również specjaliści z Boliwii, Włoch, Peru oraz Niemiec, zastosowano kilka metod: skanowanie laserowe 3D, fotogrametrię i fotografię multispektralną. W sumie eksperci wykonali ponad 50 tysięcy zdjęć o wysokiej rozdzielczości.

Jak podkreślił prof. Ziółkowski, nowoczesne technologie zastosowane przez Polaków umożliwiają rozpoznanie niektórych, niemal niewidocznych rytów, i wyróżnienie kolejnych faz ich powstawania.(PAP)

autor: Szymon Zdziebłowski

szz/ zan/