Według najnowszego badania Ocean Arktyczny może stać się w miesiącach letnich niemal całkowicie wolny od lodu jeszcze przed półmetkiem tego stulecia. Oprócz wywołanych przez człowieka zmian klimatu ma przyczynić się do tego również cykliczne ocieplenie wód zwrotnikowego Pacyfiku.
Corocznie ilość lodu na Oceanie Arktycznym zwykle osiąga swe minimum we wrześniu. Naukowcy próbują prognozować, kiedy dokładnie Arktyka może doświadczyć pierwszego września zupełnie pozbawionego lodu morskiego.
Rozbieżność prognoz wynosi 20 lat: najwcześniej ok. 2030 roku, najpóźniej ok. 2050 roku, jeśli ludzkości nie uda się znacznie obniżyć emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.
Najnowszy model, opracowany przez klimatologa Jamesa Screena z brytyjskiego Uniwersytetu Exeter, sugeruje, że powinniśmy nastawić się na początek tego przedziału czasowego.
Jak czytamy w czasopiśmie Amerykańskiej Unii Geofizycznej ”Geophysical Research Letters”, Screen uwzględnił w swym modelu dodatkową zmienną - Międzydekadalną Oscylację Pacyficzną (IPO). To naturalne cykliczne zjawisko naprzemiennego ochładzania i ocieplania wód powierzchniowych oceanu.
Od kilku lat Pacyfik powoli przechodzi z fazy negatywnej do pozytywnej IPO, co oznacza cieplejsze wody w strefie umiarkowanej Pacyfiku i chłodniejsze na jego północy i południu przez kolejne 15-30 lat. Podczas fazy pozytywnej wzmacnia się Niż Aleucki, masy wilgotnego i ciepłego powietrza są transportowane w stronę bieguna, a topnienie arktycznego lodu przyspiesza.
Screen uwzględnił dwa scenariusze w swym modelu: IPO zmieniające się tak jak w rzeczywistości oraz IPO przebiegające w przeciwnym kierunku, od fazy pozytywnej do negatywnej.
Po ich porównaniu okazało się, że według prognoz zgodnych z aktualnym trendem IPO Arktyka zostanie pozbawiona lodu średnio o 7 lat wcześniej niż w drugim wariancie. Naukowiec przypomina jednak, że główną przyczyną utraty lodu na Oceanie Arktycznym są wywołane przez ludzi zmiany klimatu. To, kiedy nastąpi pierwsze arktyczne lato bez lodu, zależy przed wszystkim od tempa emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.
”Zmiana w IPO oznacza, że rosną szanse, że wydarzy się to na początku prognozowanego ‘okna’ [20 lat – PAP], a nie pod jego koniec” – wyjaśnia Screen. Jak podaje amerykańskie Narodowe Centrum Danych Śniegu i Lodu, w roku 2018 lód na Oceanie Arktycznym osiągnął najmniejszy zasięg – ok. 4,6 mln km kwadratowych - 19 września i ponownie 23 września. Było to szóste najniższe minimum roczne od początku prowadzenia pomiarów.
Badanie opublikowano tutaj: DOI: 10.1029/2018GL081393 (PAP)
dwo/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
