Dzieci matek, które były nadmiernie zestresowane w okresie ciąży częściej padają ofiarą przemocy w szkole – sugerują wyniki badań brytyjskich, które publikuje pismo „Journal of Child Psychology and Psychiatry”.
Dotychczasowe badania wykazały, że stres przeżywany w czasie ciąży może zwiększać ryzyko zaburzeń zachowania u potomstwa. Nie było jednak wiadomo, czy może również predysponować dziecko do bycia ofiarą przemocy ze strony rówieśników.
Aby to sprawdzić naukowcy z University of Warwick w Coventry w Wielkiej Brytanii przeanalizowali dane zebrane wśród niemal 9 tys. dzieci i ich rodziców biorących udział w wieloletnim badaniu pt. Avon Longtitudinal Study of Parents and Children (ALSPAC).
Trudności przeżywane przez rodzinę oraz występowanie lęków i depresji u matki oceniano w regularnych odstępach czasu – gdy była w ciąży oraz okresie po urodzeniu dziecka. Od rodziców, nauczycieli i samych uczniów zebrano informacje na temat przemocy doświadczanej w szkole, gdy dzieci były w wieku od 7 do 10 lat.
Do najważniejszych czynników wywołujących nadmierny stres u ciężarnej naukowcy zaliczyli poważne problemy rodzinne, jak trudności finansowe, nadużywanie alkoholu lub narkotyków oraz stan psychiczny kobiety.
Okazało się, że czynniki te w bezpośredni sposób zwiększały ryzyko tego, że jej dziecko będzie w przyszłości ofiarą przemocy szkolnej.
W analizie uwzględniono takie czynniki, jak problemy rodzinne i zdrowie psychiczne matki w okresie po urodzeniu dziecka do wieku przedszkolnego, sposób jego wychowywania, konflikty między partnerami oraz ich temperament.
Konflikty między rodzicami oraz nieprawidłowości w opiece rodzicielskiej dodatkowo wpływały na predyspozycje dziecka do bycia ofiarą przemocy rówieśniczej.
"Gdy jesteśmy narażeni na stres do naszego krwiobiegu wydzielają się duże ilości różnych neurohormonów. W przypadku kobiety ciężarnej może to powodować zmiany w systemie reagowania na stres u rozwijającego się płodu" - komentuje główny autor pracy prof. Dieter Wolke.
Takie zmiany, według badacza, mogą z kolei wpływać na przyszłe zachowanie dziecka i jego reakcje emocjonalne na stres, związany m.in. z doświadczaniem przemocy ze strony rówieśników.
"Dzieci, które łatwiej okazują, że są zestresowane, np. poprzez płacz, ucieczkę, strach, są częściej wybierane przez rówieśników na obiekt dokuczania i maltretowania" – wyjaśnia prof. Wolke.
Jego zdaniem tworzy się wówczas coś w rodzaju błędnego koła – dziecko ze zmienionym systemem reakcji na stres jest bardziej narażone na przemoc w szkole, co dodatkowo nasila jego odpowiedź na stresujące sytuacje i zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia problemów psychicznych w przyszłości. (PAP)
jjj/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.