Ekstremalne zjawiska pogodowe, jak np. ulewy i susze, oraz ich zmienność, wpływają na ekosystemy na nieoczekiwane sposoby, np. tworząc grupę "wygranych i przegranych" wśród gatunków roślin i zwierząt, od których uzależniony jest człowiek - piszą autorzy publikacji, naukowcy z Arizona State University.

Przeprowadzili oni trwający sześć lat eksperyment, dotyczący wpływu zmienności klimatycznej na pastwiska na terenach pustynnych. W ramach badania na pustyni Chihuahuan w stanie Nowy Meksyk, stworzyli pół setki poletek badawczych. Na każdym z nich przez sześć lat naukowcy symulowali zmienność związaną z opadami, obficie je podlewając - lub zostawiając na pastwę suszy. Naśladowali w ten sposób warunki panujące w występujących naprzemiennie latach suchych i wilgotnych.

Według klimatologów taka zmienność (częstsze ekstremalne zjawiska klimatyczne, np. jak susze czy warunki nietypowej wilgoci) czeka nas wraz z postępem globalnego ocieplenia.

Okazało się, że w warunkach, w których główną cechą pogody jest jej nieprzewidywalność (występujące naprzemiennie lata suche i mokre) produktywność ekosystemu spada. Głównie dlatego, że ubywa traw, a ich miejsce zajmują krzewy.

"W warunkach naprzemiennej suszy i wilgoci, całkiem dobrze miały się krzewy. Ubyło jednak traw, z powodu złej reakcji na lata mokre" - tłumaczy Osvaldo Sala z ASU School of Life Sciences. - Ekosystem pustynnych pastwisk może się szybko zmienić w coś całkiem innego, np. skrub (zdominowany przez wyższe zarośla - PAP). To może mieć poważne konsekwencje dla ludzi, biorąc pod uwagę, że ogromna część ziemi to właśnie pastwiska".

Wobec ekstremalnych zjawisk klimatycznych trawy nie radzą sobie tak dobrze, jak krzewy - zauważa Sala. "Dobrze o tym wiedzieć, gdyż hodowcy bydła są uzależnieni od traw ze względu na konieczność wypasu swoich trzód. Kiedy - tak jak tu - zmieni się dostępność usług ekosystemowych, ludzie mogą obserwować zmniejszenie skali produkcji żywności, głównie bydła hodowanego na mięso" - dodaje.

"Z tego względu konsekwencje spodziewanej zmienności klimatycznej mogą być jeszcze większe, a ekosystem może całkiem zmienić charakter" - podkreślił inny autor publikacji, Laureano Gherardi ze School of Life Sciences.

Część najbardziej dramatycznych zmian na pastwiskach zaszła w późnej fazie badania, co pokazuje, jak ryzykowne jest tworzenie długoterminowych prognoz w oparciu o krótkotrwałe eksperymenty. (PAP)

zan/ krf/