Europejskie lasy się zmieniają - a to oznacza, że do końca wieku mogą się pojawić problemy dotyczące zasobów drewna - twierdzą badacze z Swiss Federal Institute for Forest, Snow and Landscape Research (WSL) na łamach pisma "Global Change Biology".

Naukowcy sprawdzili, jak podstawowe dla leśnictwa gatunki radzą sobie z coraz cieplejszymi i coraz bardziej suchymi warunkami, które mogą pojawić się na wielu obszarach. Badanie objęło świerk pospolity, buk zwyczajny i jodłę pospolitą.

Autorzy badania wyjaśniają, że dużo zależy od tego, w jakim stopniu dany gatunek na przestrzeni minionych wieków przystosował się specyficznie do warunków, w których rośnie obecnie. Wysoka adaptacja powoduje, że drzewom trudniej jest znosić zmiany. Ale ze względu na długi cykl życiowy drzew trudno im jest zaadaptować się do szybko postępujących zmian klimatycznych.

Obserwacja sadzonek pochodzących z różnych rejonów Szwajcarii przyniosła wyniki, które badacze określili jako zdumiewające. Okazało się, że świerk zagrożony jest w wielu obszarach całego kraju, ponieważ ściśle dopasował się do obecnych warunków. Zagrożony jest także buk, choć w nieco mniejszym stopniu.

Jednocześnie potwierdziło się, że jodła jest mało wybredna i w niewielkim stopniu zmieniła swoje genetyczne przystosowanie. To zaś oznacza, że jest bardziej uniwersalna od pozostałych dwóch gatunków i może sobie lepiej poradzić w przyszłości.

"Byliśmy bardzo zaskoczeni tym, że świerk wykazał silną adaptację do lokalnego klimatu, podczas gdy jodła wydaje się nie wykazywać praktycznie żadnej adaptacji" - zauważa główna autorka badania, Aline Frank.

Naukowcy przygotowali więc kilka porad dla leśników. Według nich świerk powinien być używany rzadko i tylko na dobrze nawodnionych obszarach. Powinny być przy tym stosowane nasiona drzew rosnących na terenach, które już obecnie są cieplejsze - oczywiście o ile jednak będą znosić mrozy. Podobnie należy traktować uprawy buków. W największym stopniu problem może jednak rozwiązać uniwersalna jodła - twierdzą badacze. (PAP)

mat/ zan/