Stres uniemożliwia efektywne planowanie

Fot. Fotolia
Fot. Fotolia

Pod wpływem stresu ludzie nie są w stanie sprawnie korzystać z informacji zapisanych w pamięci do efektywnego planowania działań – wynika z badania zamieszczonego na łamach czasopisma „Current Biology”.

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda (USA) wykazali, że stres zaburza funkcjonowanie części mózgu związanych z pamięcią i planowaniem. Uczestnicy odczuwający napięcie psychiczne gorzej radzą sobie w zadaniach nawigacyjnych.

„Stres może pozbawiać zdolności do korzystania z systemów poznawczych leżących u podstaw pamięci i zachowania zorientowanego na cel, które umożliwiają rozwiązywanie problemów szybciej, sprawniej i skuteczniej” – mówi prof. psychologii Anthony Wagner, jeden z autorów badania.

W ramach badania ochotnicy poznawali układ ulic w 12 wirtualnych miastach. W pewnym momencie otrzymywali polecenie, by z punktu, w którym się znajdują, dostali się do określonego miejsca. Część uczestników informowano, że niezależnie od tego, jak będzie im szło, doznają delikatnego szoku elektrycznego (sytuacja wzbudzająca stres). Pozostali mogli się przemieszczać bez poczucia zagrożenia. Naukowcy monitorowali pracę ich mózgu za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI).

Okazało się, że uczestnicy, którzy mogli się swobodnie przemieszczać, radzili sobie znacznie lepiej. Efektywniej rozplanowywali trasę, korzystali ze skrótów - ewidentnie polegali na informacjach zapamiętanych podczas poprzednich wycieczek. Badani, którzy obawiali się niespodziewanego wstrząsu, nawigowali mniej sprawnie. Poruszali się prawie wyłącznie wzdłuż znanych uliczek, wolniej docierali do celu.

Obrazowanie mózgu pokazało, że zestresowani uczestnicy mieli mniej aktywny hipokamp – strukturę mieszczącą pamięć przestrzenną – i płat czołowo-ciemieniowy – miejsce wskazujące na wykorzystanie procesów poznawczych do osiągania celu.

„To tak jakby nasz mózg przechodził w niskopoziomowy stan funkcjonowania umysłowego, co przekłada się na ograniczoną zdolność do planowania” – wyjaśnia koordynator eksperymentu dr Thackery Brown.

Naukowcy chcą kontynuować badania w odniesieniu do seniorów, aby sprawdzić, jak u nich wygląda relacja pomiędzy stresem, pamięcią i planowaniem. Pierwsze testy prowadzone na grupie osób w wieku od 65 do 80 już się rozpoczęły.

Więcej informacji na temat badania można znaleźć pod adresem: http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2020.03.006. (PAP)

ooo/ zan/

Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.

Czytaj także

  • Fot. Adobe Stock

    Rada UE przyjęła pierwsze na świecie przepisy o sztucznej inteligencji

  • Fot. Adobe Stock

    Brazylia/ Zachorowania na dengę w 2024 roku na rekordowym poziomie 5,1 mln przypadków

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera