Noc Biologów organizowana jest przez 36 ośrodków naukowych z całego kraju. Po raz pierwszy od czasu wybuchu pandemii wydarzenie to odbędzie się stacjonarnie, choć część uczelni zaplanowała także transmisje online.

W sumie na gości czekać będzie 1301 wydarzeń i atrakcji. Ich szczegółowy plan dostępny na stronie internetowej akcji: www.nocbiologow.pl.

Jedną z placówek biorących udział w tegorocznej Nocy Biologów jest Uniwersytet w Białymstoku. Biolodzy z tej uczelni zapraszają na warsztaty, pokazy, zajęcia laboratoryjne i wykłady poświęcone wodzie (choć nie tylko).

"Nasza oferta spotkała się z dużym zainteresowaniem i na większość zajęć warsztatowych (wymagających zapisów - przyp. PAP) mamy już komplet chętnych. Nadal jednak można zapisywać się na ciekawe wykłady. Podczas nich biolodzy w przystępny sposób opowiedzą o różnorodnych aspektach biologii, ekologii oraz ochrony środowiska – zachęca dr Marek Bartoszewicz, prodziekan Wydziału Biologii i koordynator wydarzenia. – Pierwsze prelekcje zaplanowaliśmy już na godz. 11.00, tak, by mogły się do nas wybrać klasy szkolne".

Goście wydarzenia dowiedzą się m.in., co skrywa się na dnie jeziora, jakie czynniki wpływają na jakość wody w lokalnym środowisku, co widać w kropli pod mikroskopem oraz czy woda może być źródłem epidemii. Posłuchają o roli torfowisk i związanych z wodą mikroorganizmów, o zamieszkujących bagna łosiach czy zagrożeniach takich, jak mikroplastik.

Mieszkańcom zbiorników wodnych można będzie się nawet przyjrzeć się z bliska. Pracownicy wydziałowej zwierzętarni zapraszają na wspólne zwiedzanie Akwarystycznego Wieżowca z roślinami i zwierzętami wodnymi z całego świata. Zainteresowani będą też mogli spytać specjalistów o to, jak rozpocząć swoją przygodę z akwarystyką i jakie gatunki ryb wybrać na początek.

Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach rozpocznie Noc Biologów wykładem inauguracyjnym pt. "Biologiczne oczyszczanie ścieków". Poza nim zaplanowano serię spotkań z naukowcami Instytutu, realizowanych w konwencji popularnonaukowych wykładów, warsztatów i dyskusji. Szczególną atrakcją ma być "podwodny tunel strachu".

Dla dzieci i mło­dzie­ży prze­wi­dzia­ne są licz­ne kon­kur­sy z na­gro­da­mi, w tym quizy, turnieje i gra terenowa. "Wszy­st­ko po to, by umo­żli­wić szer­szej pu­blicz­no­ści za­po­zna­nie się z aktu­al­ny­mi kon­cep­cja­mi i tren­da­mi ba­daw­czy­mi, któ­ry­mi ży­je świat nau­ki, a któ­re chce­my zapre­zen­to­wać w pro­sty i przy­stęp­ny dla każ­de­go z od­bior­ców spo­sób" - mówią przedstawiciele uczelni.

W organizację wydarzenia włączył się także Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu.

Wydział Biologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza proponuje szereg atrakcji, które odbędą się w holu budynku wydziałowego. Pracownicy placówki opowiedzą m.in. o małżach jako bioindykatorach zanieczyszczeń wód, półpłynnym środowisku komórek i tkanek, pracy płetwonurków, rybach piłach i łodzikach oraz największej katastrofie ekologicznej XX wieku. Zebrani będą mogli przyjrzeć się z mieszkańcom okolicznych wód bliżej niż kiedykolwiek.

Dla dzieci ze szkół podstawowych przygotowano pokazy i warsztaty dotyczące tego, jak bardzo mokra bywa woda oraz jak zmienić kuchnię w laboratorium młodego naukowca. Chętni będą mogli obejrzeć swoje DNA.

W dniach 13-15 stycznia wszystkich zainteresowanych zapraszają także naukowcy z Wydziału Biologii UW. Dla swoich gości zaplanowali liczne wykłady i warsztaty, m.in. "Katastrofa na Odrze – czy można jej było zapobiec", "Broń chemiczna w Morzu Bałtyckim", "Dlaczego bagna muszą być mokre?", "Jak susze zmieniły naszą historię", "Hydrolat – właściwości i zastosowanie pachnącej wody". W przypadku tej placówki wszystkie atrakcje odbędą się w trybie zdalnym.

Na Noc Biologów przygotowali się także pracownicy Uniwersytetu Gdańskiego, którzy w piątek 13 stycznia opowiedzą m.in. o handlu morskim w dawnym Gdańsku, pamięci przestrzennej gryzoni, zjawisku bioluminescencji i tajemnicach wodnych roślin. Poprowadzą botaniczne biuro śledcze i nauczą własnoręcznego wykonywania pachnącego mydła. Przybliżą również jedną z hipotez powstania życia na Ziemi - kominy tzw. Lost City.

Także Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie przygotował wiele pokazów i warsztatów. Jeden z nich zatytułowany będzie "Zimowe lizanie, czyli o życiu niewidzialnych organizmów zamkniętym w soplu". Większość osób, choć niechętnie się do tego przyznaje, lizała w dzieciństwie sople lodowe. Teraz będą mogły się dowiedzieć, czy było to bezpieczne, czy lód na pewno jest czysty, czy może tętnią w nim różnorakie formy życia. Chętni będą mogli także zbadać własne DNA w kierunku detekcji czynnika ryzyka wystąpienia zawału mięśnia sercowego oraz posłuchać o tym, dlaczego apokalipsa zombie nie ma sensu.

Uniwersytet Szczeciński przygotował dla swoich gości warsztaty samodzielnego oznaczania grupy krwi oraz obserwacji mikroskopowych. Organizatorzy opowiedzą zebranym o elektroforezie, zdolności biobójczej jako celowym zjawisku immunologii czy dźwiękach wydawanych przez walenie. Przewidziano również pokaz hodowli in vitro komórek nowotworowych i prezentację multimedialną poświęconą przyrodniczym tajemnicom polskiej "Amazonki", czyli ptakom i ssakom Międzyodrza.

Goście Nocy Biologów na Uniwersytecie Łódzkim będą mogli obejrzeć wystawę prac Andrzeja Kaźmierczaka "Malowanie Naturą". Poza tym będą mogli posłuchać o roli okrzemek w kryminalistyce, toksycznych zakwitach sinic i własnoręcznym wytwarzaniu kosmetyków na bazie wody.

Tutejsi biolodzy uświadomią zebranym, z kim pływamy podczas wakacyjnych kąpieli i czy na pewno wszyscy ci towarzysze są mile widziani. Dla osób żądnych przygód zaplanowano grę typu escape room z wodą w roli głównej.

Wydział Przyrodniczo-Techniczny Uniwersytetu Opolskiego zaprasza na opowieści o smokach i innych monstrualnych potworach, które według podań zamieszkiwały przed wiekami okoliczne jaskinie. Goście sprawdzą eksperymentalnie, czy w legendach tych tkwi ziarnko prawdy. Zaplanowano także pokazy druku 3D, badanie zanieczyszczenia ludzkich włosów rtęcią oraz liczne eksperymenty z aktywnym udziałem widzów.

O ucieczce przed antybiotykami, lasach namorzynowych, kolorach przyrody, biotechnologii na talerzu i grzybicy delfinów posłuchają uczestnicy Nocy Biologów na Uniwersytecie Wrocławskim. Wysłuchają także ciekawego wykładu o roli lasów w ochronie wód oraz podyskutują o tym, że niedobory i zła jakość wód, które coraz częściej są odczuwalne na całym świecie, krzywdzą nie tylko człowieka, ale i całą biosferę.

Instytut Biologii i Biotechnologii Uniwersytetu Rzeszowskiego chce poruszyć temat nawadniania pól i ochrony ekosystemów rzecznych. Goście będą także mogli posłuchać o tym, co kryją osady jeziorne mezozoiku, jaka jest rola pszczół w środowisku i życiu człowieka, po co parkom narodowym pracownie naukowe i dlaczego naukowcy tak usilnie pracują nad sztuczną krwią. Zaplanowano eksperymenty chemiczne i biologiczne poświęcone m.in. kwaśnym deszczom, barwnikom roślinnym i fluorescencji.

W Krakowie na Noc Biologów zapraszają Wydział Biologii UJ, Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ oraz Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN. Placówki te przygotowały m.in. herpetologiczną grę terenową, śmieciową loterię i grę karcianą "Jak przeżyć w morzu", w której uczestnicy wcielą się w młode ryby usiłujące przeżyć się, rozmnożyć i zdobyć zasoby. Na gości czekać będą także podchody biologiczne, neuro escape room oraz liczne wykłady i pokazy.

W tegorocznej Nocy Biologów wezmą udział także ośrodki Polskiej Akademii Nauk oraz uczelnie z Zielonej Góry, Kielc, Oświęcimia, Krosna, Lublina i inne z Warszawy.

Idea Nocy Biologów narodziła się w Poznaniu, a inspiracją dla niej była ciesząca się olbrzymią popularnością wśród społeczeństwa Noc Muzeów. Pierwsza edycja Nocy Biologów odbyła się w styczniu 2012 r. Od tej pory organizowana jest co roku i każdorazowo przyciąga kilkudzięsięciotysięczne tłumy miłośników nauk o życiu. 

PAP - Nauka w Polsce, Katarzyna Czechowicz

kap/ zan/