W czwartek w siedzibie Polskiej Akademii Nauk (PAN) w Warszawie ogłoszono rozstrzygnięcie konkursu w ramach programu wsparcia dla ukraińskich grup badawczych. PAN i Narodowa Akademia Nauk USA wybrały 18 ukraińskich zespołów badawczych, które otrzymają wsparcie finansowe w wysokości do ok. 200 tys. USD (814 tys. zł) rocznie przez okres do trzech lat. Celem finansowania - łącznie ok. 8 mln USD (33 mln zł) - jest zapewnienie ukraińskim naukowcom stabilnych warunków do prowadzenia badań, które w przyszłości pomogą w odbudowie nauki na Ukrainie.

Przed laureatami wystąpili m.in. ambasador USA w Polsce dr Mark Brzezinski. Dyplomata podkreślił, że wielka nauka nie zna granic. Jako znaczącą określił obecność na tym wydarzeniu prezes Narodowej Akademii Nauk USA Marci McNutt, jak i wizytę w Polsce na początku czerwca br. administratora NASA Billa Nelsona. W jego ocenie wskazuje to na potencjał na dalszą współpracę.

Ambasador USA, zwracając się do ukraińskich naukowców, powiedział, że mimo trudów śmiało idą do przodu w imię nauki. "Wasza przyszłość w nauce i badaniach jest pewna. (...) Naszą największą siłą jest jest nasza współpraca" - zapewnił Brzezinski.

"Zwycięstwo Ukrainy, na które wszyscy pracujemy, będzie przełomowym momentem" - zapewnił. Zaznaczył, że dziś jest odpowiedni moment, by przygotować się do tego, co nadejdzie.

"Teraz należy planować to, w jaki sposób Ukraina stanie się nowoczesnym, dostatnim europejskim krajem, bo jak jasno powiedział sekretarz stanu (Antony - PAP) Blinken w Finlandii 3 tygodnie temu i w Londynie w ubiegłym tygodniu - zapewnimy, że Ukraina nie tylko przetrwa, ale będzie dobrze prosperować i to dotyczy całego regionu" - przypomniał dyplomata.

W swoim przemówieniu Brzezinski mówił również o planach rozwoju energetyki jądrowej w Polsce. Taki kierunek ocenił jako "dobrą inwestycję".

"Amerykański Departament Energii zamierza stworzyć pod Warszawą jedno ze swoich nielicznych zagranicznych centrów. Ma to na celu ściślejsze powiązanie Polski z amerykańskim laboratorium narodowym" - powiedział. Centrum to - jak dodał - ma na celu rozwój kadry.

Z kolei prezes PAN prof. Marek Konarzewski przypomniał, że w wyniku II wojny światowej i napaści hitlerowskich Niemiec na Polskę Warszawa leżała w gruzach. "Wyjrzyjcie za okno. To było wówczas morze ruin. Ale dokonano odbudowy. Tak samo będzie z Ukrainą - zostanie odbudowana i jestem o tym absolutnie przekonany" - podkreślił szef PAN. Zaznaczył, że równie ważna jest odbudowa zasobów ludzkich i intelektualnych, dlatego polska i amerykańska akademie nauk przygotowały program wsparcia dla ukraińskich badaczy.

"Mamy długoterminowy program, bo nasze zadanie jest długoterminowe. Ale podołamy i jestem o tym przekonany" - podkreślił. Zwracając się do szefa Ukraińskiej Akademii Nauk prof. Anatolija Zagorodnego powiedział, że nie jest on tylko odbiorcą w tym programie, ale prawdziwym partnerem.

To drugi program wsparcia naukowców z Ukrainy realizowany przez PAN. Wcześniejszy, uruchomiony tuż po wybuchu wojny w Ukrainie, koncentrował się na zapewnieniu indywidualnego wsparcia badaczom i badaczkom. Polska Akademia Nauk we współpracy z Amerykańską Akademią Nauk oraz innymi podmiotami z zagranicy zapewniła wówczas pomoc 220 ukraińskim naukowcom.(PAP)

autor: Szymon Zdziebłowski

szz/ ann/