Spór przed sądem dotyczył komórek, które przed ponad 70 laty pobrano z guza chorej, a które okazały się nieśmiertelne: rozmnażały się i nie starzały. Jednak Lacks nie udzieliła nigdy zgody na wykorzystanie jej komórek. Nie została również za to wynagrodzona.

Linia komórkowa pochodząca z nieśmiertelnych komórek Lacks trafiła do laboratoriów badawczych na całym świecie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), komórki HeLa (nazwane tak od nazwiska zmarłej) doprowadziły do stworzenia szczepionki przeciwko polio, a także do przełomowych badań nad wirusem HIV, rakiem i niepłodnością.

Komórki początkowo rozprowadzano bezpłatnie, jednak później zaczęły zarabiać na nich firmy biotechnologiczne.

Fundacja imienia Henrietty Lacks, której celem jest pomoc ofiarom nieetycznych eksperymentów medycznych uważa, że kontrowersyjne lub wątpliwe etycznie badania były prowadzone szczególnie często na pacjentach, pochodzących z najsłabszych grup mniejszościowych.

Przed trzema laty rodzina Lacks wniosła pozew przeciwko Thermo Fisher Scientific, argumentując, że firma bezprawnie bogaci się na komórkach HeLa. Decyzję o ugodzie sądowej podano w 103. rocznice urodzin Lacks, która zmarła mając zaledwie 31 lat.

"Nie mogę sobie wyobrazić lepszego prezentu... niż zapewnienie jej rodzinie określonej miary szacunku dla Henrietty Lacks, określonej miary godności dla Henrietty Lacks, a przede wszystkim określonej miary sprawiedliwości dla Henrietty Lacks" - oświadczył prawnik reprezentujący rodzinę zmarłej. (PAP)

os/ mal/