Wcześniejsze badania wykazały, że osoby otrzymujące standardowe cotygodniowe zastrzyki leku Wegovy, zawierającego substancję czynną semaglutyd, zazwyczaj tracą około 15 proc. masy ciała w ciągu roku, jeśli lek jest stosowany w połączeniu z ćwiczeniami fizycznymi i zdrową dietą.

Semaglutyd naśladuje działanie hormonu: glukagonopodobnego peptydu-1, czyli GLP1. Pod jego wpływem wolniejsze jest opróżnianie żołądka, ma także wpływ na mózg - zmniejsza apetyt. Jak dowiodło nowe badanie, wyższa cotygodniowa dawka leku Wegovy zapewnia jeszcze większą utratę wagi w porównaniu z dawką standardową, jednak wiąże się z większym ryzykiem skutków ubocznych

Lek Wegovy, produkowany przez firmę farmaceutyczną Novo Nordisk, jest zatwierdzony do leczenia osób z otyłością lub nadwagą i co najmniej jednym schorzeniem związanym z wagą - cukrzycą typu 2.

Są jednak pacjenci, którzy nie reagują tak dobrze, jak mogliby, lub którzy reagują dobrze, ale pragną większej niż typowa utrata masy ciała o 10–15 proc. Aby zbadać, czy zwiększenie dawki może pomóc, Sean Wharton z Uniwersytetu w Toronto w Kanadzie i jego współpracownicy, w tym naukowcy z Novo Nordisk, zrekrutowali ponad 1000 dorosłych z otyłością z 11 krajów, w tym ze Stanów Zjednoczonych, Kanady i części Europy.

Uczestnikom, z których żaden nie chorował na cukrzycę, przydzielono losowo standardową dawkę 2,4 miligrama semaglutydu tygodniowo – taką jak w Wegovy, wyższą dawkę 7,2 miligrama lub placebo. W przypadku osób przyjmujących semaglutyd dawki były stopniowo zwiększane przez kilka tygodni aż do osiągnięcia przepisanej wartości. Wszystkim uczestnikom zalecono również spożywanie o 500 kalorii mniej dziennie i 150 minut ćwiczeń tygodniowo.

Rok później osoby przyjmujące standardową dawkę straciły średnio 16 proc. masy ciała, podczas gdy grupa przyjmująca wysoką dawkę straciła około 19 proc. Natomiast grupa placebo straciła około 4 proc. masy ciała.

Jedna trzecia osób z grupy przyjmującej standardową dawkę odnotowała utratę masy ciała o 20 proc. lub więcej. Natomiast w grupie przyjmującej wyższą dawkę taki efekt wystąpił u prawie połowy badanych. W grupie placebo zmniejszenie masy ciała o 20 proc. lub więcej udało się osiągnąć tylko w przypadku 3 proc. uczestników.

Sugeruje to, że wyższa dawka prowadzi do znacznej poprawy w utracie wagi.

Na początku badania ponad jedna trzecia uczestników w każdej grupie miała stan przedcukrzycowy, czyli stan, w którym poziom cukru we krwi jest wyższy niż przeciętnie, ale niewystarczający, aby rozpoznać cukrzycę typu 2. Jednak pod koniec badania odnotowano o 83 proc. mniej przypadków w grupie przyjmującej wysoką dawkę i o 74 proc. mniej wśród osób przyjmujących standardową dawkę, co jest korzystną zmianą.

Niestety są też minusy. O ile niepożądanych działań ze strony jelit, takich jak nudności, wymioty i biegunka doświadczyło 61 proc, osób przyjmujących standardową dawkę, to wystąpiły one aż u 71 proc. osób przyjmujących dawkę wyższą. W grupie placebo objawy wystąpiły u 40 proc. (nudności wymioty i biegunka mogą oczywiście nie mieć związku z leczeniem Wegovy).

Ponad 20 proc. osób z grupy przyjmującej wyższą dawkę doświadczyła nieprzyjemnych i bolesnych doznań skórnych, znanych jako dysestezja. Z ich powodu czterech uczestników przerwało leczenie.

Przy standardowej dawce takie problemy miało tylko 6 proc. uczestników, w grupie placebo - tylko jedna osoba. W tych grupach nikt nie przerwał leczenia.

Zdaniem autorów uzyskane wyniki sugerują, że u niektórych osób korzyści z przyjmowania wyższej dawki mogą przeważać nad ryzykiem, zwłaszcza w przypadku pacjentów, u których wskazana byłaby większa redukcja masy ciała, a nie doświadczają oni wielu działań niepożądanych. Natomiast niewskazane byłoby stosowanie wyższej dawki u osób, które wystarczająco schudły przy dawce standardowej lub doświadczają silniejszych działań niepożądanych.

W oddzielnym badaniu Wharton i współpracownicy znaleźli wstępne dowody na to, że wyższa dawka może również umożliwić większą utratę masy ciała i poprawę poziomu cukru we krwi u osób z otyłością i cukrzycą typu 2. Jednak wyniki nie były statystycznie istotne, co oznacza, że potrzebne są dalsze badania.

Paweł Wernicki (PAP)

pmw/ agt/