Wbrew powszechnemu mniemaniu, przedsiębiorcy nie dążą do osiągnięcia celu, nie zważając na konsekwencje, ignorując normy społeczne i drwiąc z przepisów prawa. Co prawda - jak donosi zespół naukowców z Uniwersytetu w Sztokholmie (Szwecja) i Uniwersytetu Friedricha Schillera w Jenie (Niemcy) - w dzieciństwie bywają nieposłuszni i skłonni do popełniania drobnych wykroczeń, lecz jako ludzie dojrzali postępują nie gorzej niż przeciętni obywatele.

Badacze przez 40 lat śledzili losy tysiąca mieszkańców średniej wielkości miasteczka w Szwecji i analizowali częstotliwość przejawianych przez nich zachowań antyspołecznych i przestępczych w dzieciństwie, okresie dorastania i dorosłości. Następnie porównali biografie uczestników badania, aby wyróżnić wśród nich osoby, które postanowiły zostać biznesmenami i oddzielić od tych, które obrały inną ścieżkę życiową.

Okazało się, że ludzie interesu w wieku nastoletnim łamali zasady narzucane przez szkołę i rodziców częściej niż pozostali badani. Nierzadko popadali także w konflikty z prawem, choć pod tym względem nie różnili się istotnie od pozostałych. Przyszli przedsiębiorcy nie słuchali opiekunów, oszukiwali na zajęciach, wagarowali i popełniali drobne kradzieże.

Jednak w wieku dojrzałym różnice dotyczące skłonności do zachowań antyspołecznych między przedsiębiorcami a innymi ludźmi zanikały.

Naukowcy twierdzą, że wczesne tendencje do łamania norm mogą być przejawem odwagi, która pozwala człowiekowi w późniejszym życiu na wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań i podejmowania ryzykownych decyzji. Taka nonkonformistyczna postawa stanowi ważny element osobowości przedsiębiorcy.

"Wyniki badań sugerują, że buntownicze zachowanie w stosunku do akceptowanych standardów społecznych i wczesne kwestionowanie granic w okresie nastoletnim nie musi prowadzić do kariery przestępczej. Może stanowić raczej wstęp do produktywnej i społecznie akceptowalnej przedsiębiorczości" - podsumowuje dr Martin Obschonka, jeden z badaczy. (PAP)

ooo/ mrt/