Archeolodzy odkryli prezentowane na ekspozycji naczynia w 1998 r., podczas prowadzenia badań wykopaliskowych w obrębie kurhanu z początków epoki brązu w Gabułtowie, koło Kazimierzy Wielkiej. Mimo że kopiec był całkiem rozorany i prawie niewidoczny na powierzchni, w jednym z grobów natrafiono na kilka nietypowych naczyń sprzed 3500 lat. Z czterech dobrze zachowanych egzemplarzy jeden był niezdobiony (amfora), a trzy dzbany pokryte były bogatą i oryginalną dekoracją. Wszystkie powstały z gliny uformowanej w ręku bez użycia koła garncarskiego. Następnie wypalono je w temperaturze około 750 st. C.

„Najbardziej interesujące jest jednak to, że nie zostały wykonane zgodnie z miejscowymi kanonami stylistycznymi. Podobne naczynia są odkrywane na terenie dzisiejszej Słowacji i Węgier” – informują muzealnicy.

Kim był zmarły – przybyszem zza Karpat czy miejscowym naśladowcą? Zdaniem naukowców, najbardziej wiarygodna hipoteza brzmi, że pochowany należał do jednej z uprzywilejowanych grup, która opanowała pośrednictwo w dalekosiężnej wymianie między wybrzeżem Bałtyku a Kotliną Karpacką. Na południe - eksportowano bursztyn. W zamian - na obecne polskie ziemie trafiały ozdoby z cennego i poszukiwanego wówczas brązu.

Kuratorem cyklu „Zabytek miesiąca” i wystawy „Dzbany z Gabułtowa” jest dr Jacek Górski, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Krakowie.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ mrt/