Wirtualny Instytut Badawczy (WIB) to program finansowania badań naukowych, który działa na podstawie ustawy o wspieraniu działalności naukowej z kwietnia 2019 r. Kierowany jest do przedstawicieli uczelni wyższych, instytutów naukowych i badawczych. Celem wyłanianych w konkursach zespołów badawczych jest opracowanie nowej technologii lub grupy technologii, zgodnie z odpowiednimi procedurami i standardami niezbędnymi do ich komercjalizacji i wdrożenia, w maksymalnie 5 lat od rozpoczęcia prac. Na wsparcie zespołów przeznaczono 450 mln zł.

Pieniądze są przeznaczone na finansowanie zespołów prowadzących działalność naukową w biotechnologii medycznej – onkologii, a także na komercjalizację wyników ich pracy lub związanego z tymi wynikami know-how.

W czwartek minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek ogłosił drugą edycję konkursu.

"Coś, co możemy nazwać efektywnym instytutem, który powoduje, że naukowcy nie muszą być gromadzeni pod jednym dachem, a i tak mogą bardzo efektywnie współpracować na rzecz rozwoju onkologii" – powiedział szef resortu nauki.

Zaznaczył, że WIB pracuje na rzecz polskich pacjentów. "Bo na końcu zawsze jest ten pacjent, dla którego wszyscy pracujemy i dla którego pracuje cała nauka, w tym również ci, którzy zajmują się biotechnologią i wszystkim metodami biotechnologicznymi, które mają doprowadzić do jeszcze bardziej efektywnych terapii i zabiegów onkologicznych" – zaznaczył.

Szef MEiN przypomniał, że WIB dysponował początkowo 450 mln zł w ramach Funduszu Polskiej Nauki. Dodał, że wydano już 70 mln zł i przeznaczano dla zwycięzców pierwszego konkursu.

Czarnek stwierdził, że jest coraz więcej pacjentów onkologicznych i że czeka nas "tsunami onkologiczne", a przeciwdziałać ma jemu właśnie m.in. działalność WIB.

"380 mln zł, które pozostają, chcielibyśmy wydać na kolejne kilka projektów i przeznaczyć je na badania kolejnych zespołów badaczy" – mówił Czarnek.

"Mamy nadzieję, że tym razem nie będzie to tylko jeden projekt, ale będzie więcej tych projektów, dlatego też spotykamy się dzisiaj z dużym wyprzedzeniem, przed 19 września, kiedy rozpoczniemy nabór" – zapowiedział. Zaznaczył, że dobrze przygotowane wnioski mają szansę na uzyskanie finansowania.

Nabór wniosków potrwa do 30 września 2022 r. Poprzedzą go działania informacyjne i doradcze. Będzie je prowadził Łukasiewicz – PORT, pełniący rolę podmiotu zarządzającego programem WIB.

Zgłoszone aplikacje najpierw poddane zostaną ocenie formalnej, a następnie merytorycznej pod kątem wartości naukowej i społeczno-gospodarczej. Oceni je międzynarodowy panel ekspertów w dziedzinie biotechnologii i komercjalizacji. Wyniki ogłoszone zostaną na początku 2023 r.

Program daje możliwość sfinansowania do 100 proc. kosztów realizacji zadań badawczych. Oferuje też członkom zespołów i ich instytucjom znaczące udziały w przyszłych przychodach z komercjalizacji rezultatów badań. Ponadto Łukasiewicz – PORT będzie koordynował działania zmierzające do ochrony wypracowanej własności intelektualnej i odpowiadał za jej późniejszą komercjalizację, przejmując na siebie prowadzenie kosztownych, czasochłonnych i skomplikowanych procedur.

W pierwszym konkursie, rozstrzygniętym w październiku 2021 r., eksperci wskazali do finansowania projekt "Horyzont doskonałości w zastosowaniach matrycowego RNA w immunoonkologii [HERO]". Na realizację badań nad nową technologią terapeutycznego mRNA o wysokiej skuteczności i jej zastosowaniem w immunoterapii nowotworów zespół badawczy kierowany przez prof. dr. hab. Andrzeja Dziembowskiego otrzymał blisko 70 mln zł. Projekt został zgłoszony przez naukowców z konsorcjum łączącego najlepsze jednostki naukowo-badawcze w kraju: Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie (jednostka Lidera Zespołu Badawczego), Uniwersytet Warszawski, Warszawski Uniwersytet Medyczny i Instytut Chemii Fizycznej PAN. Prace badawcze już się rozpoczęły. 

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski, Danuta Starzyńska-Rosiecka

szz/ dsr/ joz/