Toruń traktuje się czasami jako stolicę polskiej astronomii - właśnie tam urodził się Mikołaj Kopernik, a w pobliżu miasta znajdują się największe przyrządy astronomiczne na terenie Polski (32 m radioteleskop i 90 cm teleskop optyczny). W 1923 roku, również w Toruniu, zostało założone Polskie Towarzystwo Astronomiczne (PTA) - organizacja zrzeszającą astronomów zawodowych. PTA powstało 19 lutego 1923 roku, w 450. rocznicę urodzin słynnego astronoma, podczas Zjazdu Astronomów Polskich.

Obecnie Zjazdy Polskiego Towarzystwa Astronomicznego są organizowane co dwa lata i stanowią największe polskie konferencje naukowe o astronomii. Tegoroczny zjazd zorganizowano w Toruniu. Udział w nim zgłosiło 220 osób.

Pierwszy dzień konferencji poświęcony jest historii polskiej astronomii oraz Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, które obchodzi stulecie.

"Nasze Towarzystwo działa na polu naukowym, na polu wsparcia rozwoju astronomii w Polsce oraz w zakresie popularyzacji i edukacji. Najważniejszym dorobkiem Polskiego Towarzystwa Astronomicznego są moim zdaniem pokolenia pasjonatów astronomii, zarówno zajmujących się nią zawodowo, jak i hobbystycznie" – wskazuje prof. dr hab. Marek Jacek Sarna, prezes Polskiego Towarzystwa Astronomicznego.

W trakcie otwarcia przedstawiono laureatów prestiżowych nagród przyznawanych przez PTA. Prof. Marek Abramowicz został laureatem Medalu Bohdana Paczyńskiego, najwyższego wyróżnienia PTA przyznawanego za wybitny dorobek naukowy. Nagrodę i Medal im. Włodzimierza Zonna otrzymały dwie os oby i jedna instytucja: dr hab. Maciej Mikołajewski, dr Krzysztof Czart oraz Centrum Popularyzacji Kosmosu – Planetarium Toruń. Z kolei Nagrodę Młodych PTA otrzymał dr Jakub Klencki.

Program naukowy na kolejne dni obejmuje tematy takie, jak Słońce i heliosfera; układy planetarne i małe ciała; obiekty zwarte i astronomia wieloaspektowa; astrofizyka wysokich energii; gwiazdy, układy gwiazd i materia międzygwiazdowa; kosmologia i ewolucja galaktyk, a także programy instrumentalne. Dodatkowo odbędzie się sesja poświęcona popularyzacji nauki i edukacji.

Planowana jest także prezentacja oferty dla polskich astronomów od SKAO, czyli Square Kilometre Array Observatory, projektu budowy olbrzymiej sieci radioteleskopów o powierzchni jednego kilometra kwadratowego. SKAO chce przekonać Polskę do udziału w tym projekcie.

Konferencji towarzyszą wydarzenia dostępne dla mieszkańców i turystów odwiedzających Toruń.

Dzieci będą mogły obejrzeć seans filmu animowanego pt. "Gwiazda Kopernika" w dniach 14 i 15 września o godz. 10.00 w sali kinowej Akademickiego Centrum Kultury i Sztuki "Od Nowa". W galeriach handlowych Plaza i Copernicus staną mobilne planetaria (16 września). W Galerii Sztuki Wozownia 11 września otworzona zostanie wystawa "Moon Landing". Natomiast dla nauczycieli przygotowano darmowe wejściówki na sesję "Popularyzacja nauki i edukacja", która odbędzie się w środę 13 września w godzinach 11.00-14.00.

Organizatorami konferencji są Polskie Towarzystwo Astronomiczne oraz Instytut Astronomii UMK. Partnerami – Światowy Kongres Kopernikański oraz Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii (Oddziały w Toruniu i Grudziądzu).

Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli: Przemysław Czarnek – minister edukacji i nauki, prof. Andrzej Sokala – rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Piotr Całbecki – marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Michał Zaleski – prezydent Miasta Torunia, prof. Grzegorz Wrochna – prezes Polskiej Agencji Kosmicznej.

Zjazd potrwa do 15 września. Konferencja jest dodatkowo jednym z wydarzeń Światowego Kongresu Kopernikańskiego, którego toruńska część rozpocznie się 12 września 2023 r. (PAP)

Nauka w Polsce

cza/ zan/