Nauka dla Społeczeństwa

29.04.2024
PL EN
04.03.2024 aktualizacja 04.03.2024

Średniowieczna odznaka pielgrzyma odnaleziona w powiecie zamojskim

Fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków/ Facebook Fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków/ Facebook

Średniowieczną odznakę pielgrzyma, przedstawiającą smoka - bazyliszka, odnaleziono w Wólce Nieliskiej w powiecie zamojskim - poinformował Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Odznaka pielgrzyma, określana też jako "znak pielgrzymi", to niewielka ażurowa plakietka - zawieszka, odlana ze stopu ołowiu i cyny, posiadająca kolisty kształt o średnicy 2,8 cm i grubości ok. 1 mm - podał konserwator w mediach społecznościowych.

"Przedstawia smoka 'bazyliszka' zamkniętego w okręgu. Odznaki takie służyły jako swego rodzaju talizman, mający zapewnić osobie go noszącej powodzenie w podróży oraz chronić taką osobę przed wszelkiego rodzaju złem, czyli napaścią, kradzieżą, chorobami i innymi wypadkami losowymi" - opisał konserwator.

Tego rodzaju odznaki stanowiły też sposób wyróżnienia się i zamanifestowania celu podróży.

Odznaka została odkryta w Wólce Nieliskiej, w gminie Nielisz, w powiecie zamojskim.

 Fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków/ Facebook
 Fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków/ Facebook

Konserwator podkreślił, że z terenu Polski znanych jest niewiele znalezisk tego typu. "Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie posiada w swoich zbiorach 6 takich znaków, które odkryto w trakcie badań archeologicznych na terenie tego miasta (ich analizy i opracowania dokonała p. Iwona Wojciechowska). Pojedyncze znaleziska takich odznak odnotowano w Poznaniu, Żarnowie, Strzelinie" - wymienił.

Historia powstania odznak na terenie Europy Zachodniej sięga okresu wczesnego średniowiecza. "Posiadały różnorodne formy i kształty – koliste, czworokątne, w formie krzyża, muszli, pierścienia, tarczki. Przedstawiano na nich postacie świętych, rycerzy, głowy ludzi i popiersia, a także figurki zoomorficzne (ptaki, zwierzęta, smoki). Najstarsze odznaki pielgrzymie związane są ze szlakiem św. Jakuba, posiadają kształt muszli małża i datowane są nawet na XI wiek" - opisał konserwator.

Popularność zyskała także odznaka „Thomasa Becketa” w połowie XII w. (związana z kultem św. Tomasza Becketa - męczennika). Na szeroką skalę znaki pielgrzymie rozpowszechniły się w okresie od XIII w. i były bardzo popularne do XVI w.

Jak przypomniał konserwator, duże kolekcje znaków pielgrzymich posiadają muzea w Europie Zachodniej, np. Muzeum Historii Londynu, Muzeum Historii Sztuki w Paryżu, Muzeum w Kolonii oraz Muzeum Boijmans Van Benningem w Rotterdamie.(PAP)

Nauka w Polsce

bar/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024