Łuska współczesnego padalca. Źródło: Adobe Stock

Największa znana beznoga jaszczurka żyła kiedyś na terenie Polski

Nawet ponad 2 m długości mogła mieć beznoga jaszczurka Pseudopus pannonicus, która żyła na terenie Polski między 15 a 2 mln lat temu. Paleontolodzy m.in. z PAN wykazali, że to największy znany dotąd przedstawiciel padalcowatych.

  • Likaon euroazjatycki Lycaon lycaonoides po udanym polowaniu. Widoczne potężne uzębienie. Grafika: W. Gornig
    Życie

    Psi ″Kuba Rozpruwacz‶ - ostatni, euroazjatycki likaon z ziem polskich

    Likaony znamy z Afryki, ale jeszcze ok. pół miliona lat temu te drapieżne ssaki występowały również na terenie dzisiejszej Polski. Naukowcy, którzy zbadali szczątki ostatniego, euroazjatyckiego likaona z Jury Wieluńskiej, mówią o nim: psi Kuba Rozpruwacz. Był w stanie powalić bardzo dużą ofiarę, a jej ciało zjadał w całości.

  • Autorka Liliana Reinöhl. Źródło: archiwum autorów publikacji
    Życie

    Nowe odkrycie: gad sprzed 245 mln lat z bardzo długą szyją

    Bardzo długą szyją i długim kręgosłupem charakteryzował się trachelozaur, czyli nowo odkryty gad żyjący około 245 mln lat temu. Międzynarodowy zespół paleontologów wykazał to sięgając do opisu sprzed stu lat; wtedy uważano, że kości należały do kilku zwierząt, dziś – że to szkielet jednego osobnika.

  • Źródło: Wikipedia. Autor zdjęcia: Dmitry Bogdanov (licencja CC BY 3.0).
    Życie

    „Zapomniany” gad morski okazał się ważnym puzzlem w ewolucji plezjozaurów

    Gad morski Trematospondylus macrocephalus został opisany już w 1858 r. i jest jednym z najstarszych znanych nauce plezjozaurów. Jednak krótko po tym zapomniano o nim – aż do teraz. Nowe badania wykazują, że stanowi on istotny puzzel w układance ewolucyjnej tej grupy.

  • Szkielet plezjozaura, fot. Adobe Stock
    Życie

    W centralnej Polsce odkryto cztery zęby plezjozaurów

    Cztery zęby, sprzed około 148 mln lat, należące do plezjozaurów – odkryli naukowcy z UJ i PAN w kamieniołomie Owadów-Brzezinki (gmina Sławno, woj. łódzkie). Jak podają, to pierwsze skamieniałości tych wodnych gadów z tego stanowiska paleontologicznego.

  • Rekonstrukcja wzrostu i stadia inwazji nowotworu. A) Oryginalny, niezmieniony chorobowo kręg zawierający pięć kanałów odżywczych (nf). B) Rozrastająca się tkanka nowotworowa – odkładająca się osseina (os) na zewnątrz kręgu, rosnąca masa guza. C) Szybciej rosnący nowotwór stopniowo ogranicza przestrzeń dostępną dla prawidłowej tkanki. W końcu nowotwór wrasta przez kanały odżywcze do wnętrza kręgu. Autor ilustracji: Jakub Zalewski. Źródło: „An insight into cancer…”, Licencja: CC BY 4.0
    Życie

    Naukowcy: prehistoryczne zwierzęta też cierpiały na nowotwory

    Nowotwory złośliwe, nieraz uważane za schorzenia związane z zanieczyszczeniem środowiska, dotykały też prehistoryczne zwierzęta. Zespół pod kierunkiem paleontologa z Uniwersytetu Śląskiego opisał wyniki badań objętego nowotworem kręgu triasowego płaza odkrytego w Krasiejowie koło Opola.

Najpopularniejsze

  • Rekonstrukcja życia Paradoxophidion richardoweni z późnego eocenu (37 milionów lat temu) w Anglii. Grafika: Jaime Chirinos, z arch. Georgiosa Georgalisa.

    Nowy gatunek węża sprzed 37 mln rzuca światło na wczesną ewolucję „zaawansowanych węży”

  • Naukowcy udowodnili istnienie tetrakwarków

  • Skok w rozwoju AI. Polacy przełamują impas w uczeniu ze wzmocnieniem (RL)

  • Polscy naukowcy współtwórcami gorsetu do leczenia skoliozy u młodzieży

  • Dr Piejka: samotność sprawia, że świat wydaje się groźniejszy – to pułapka

  • Fot. Adobe Stock

    Prof. Rydzewska: choroby zapalne jelit coraz bardziej powszechne, głównie wśród młodych

  • Powszechnie stosowany olej sprzyja otyłości

  • Posągi Wyspy powstały bez centralnego zarządzania

  • Niespodziewane wyleczenie z HIV

  • Portugalia/ Biolodzy potwierdzili wyginięcie motyla - bielinka maderskiego

Katowice, 07.12.2025. Astronauta projektowy ESA Sławosz Uznański-Wiśniewski podczas spotkania w ramach 9. Śląskiego Festiwalu Nauki. Fot. PAP/Jarek Praszkiewicz

Uznański-Wiśniewski: lokalizacja ośrodka ESA to sprawa wtórna, najważniejszy plan jego powstania

Lokalizacja ośrodka Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), który ma powstać w Polsce, to kwestia wtórna; najważniejsze jest stworzenie planu jego powstania – podkreślił astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski podczas niedzielnego briefingu w trakcie 9. Śląskiego Festiwalu Nauki w Katowicach.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera