Jeśli pacjent uważa, że tańszy odpowiednik oryginalnego leku (lek generyczny) jest gorszy od oryginału, skutki uboczne zażycia tego farmaceutyku mogą być bardziej nasilone - informuje artykuł umieszczony w elektronicznym archiwum nierecenzowanych jeszcze tekstów naukowych (preprintów) „PsyArXiv”.
Kiedy firma farmaceutyczna opracuje nowy lek, patentuje odkrycie, nadaje chwytliwą nazwę i, jeśli zostanie zatwierdzony do stosowania, wprowadza na rynek. Po wygaśnięciu patentu również inne firmy mogą produkować wersje generyczne, zawierające tę samą substancję czynną, ale sprzedawane taniej (często znacznie taniej).
Jednak nie wszyscy wierzą w skuteczność „podróbek” – uważają, że tańsze leki są mniej skuteczne i mogą powodować gorsze skutki uboczne – to tak zwany efekt nocebo.
„Większość ludzi słyszała o efekcie placebo — powiedziała 'New Scientist' Kate Faasse z University of New South Wales w Sydney w Australii. - To idea, że możesz wziąć tabletkę cukru, myśleć, że zadziała i spowoduje poprawę zdrowia”.
Efekt nocebo to odwrotność placebo – szkodliwe efekty wynikające z nastawienia.
Kate Faasse i jej współpracownicy z University of New South Wales zrekrutowali 196 osób, którym powiedziano, że otrzymują oksytocynę w aerozolu do nosa, mając na celu zbadanie jej wpływu na poczucie współpracy i zaufania.
68 uczestników otrzymało informacje, które sprawiały, że kuracja wyglądała jak lek markowy, podczas gdy w przypadku 66 innych osób sugerowano, że lek jest generyczny. W przypadku około połowy każdej grupy informacje te dotyczyły jego ceny (w przeliczeniu około 1 lub około 19 dolarów amerykańskich). W przypadku drugiej połowy, nazwa była krótka i chwytliwa w przypadku leku markowego (Halpam), a długa i brzmiąca naukowo w przypadku leku generycznego (Halyazeoiipam).
Wszyscy uczestnicy otrzymali jedynie spray z solą fizjologiczną, który, jak im powiedziano, może powodować skutki uboczne, takie jak ból głowy, nudności lub wysypki. Kolejna grupa 62 osób nie otrzymała niczego.
Pod koniec badania uczestnicy ocenili swoje oczekiwania co do leku i to, jak poważne były wszelkie skutki uboczne, używając standardowej skali. Osoby przyjmujące leki markowe lub droższe leki pozorowane zgłaszały nieco więcej objawów niż grupa kontrolna, ale osoby przyjmujące leki generyczne lub tańsze zgłaszały ich dwa razy więcej niż grupa kontrolna i miały najniższe oczekiwania.
Wyniki australijskich badań mogą zachęcić lekarzy do tłumaczenia pacjentom, że leczenie może być skuteczne i bezpieczne niezależnie od tego, czy chodzi o zastrzeżone znaki towarowe, czy tańsze kopie, jak również tłumaczenia im mechanizmu efektu nocebo. Jeśli chory nie będzie uważał, że otrzymuje gorsze leczenie, wzrośnie skuteczność terapii. (PAP)
Paweł Wernicki
pmw/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
