Na terenie Amazonii, obejmującym Nizinę Amazonki i Wyżynę Gujańską, rośnie ok. 390 mld drzew, należących do ok. 16 tys. gatunków.

Połowa wszystkich drzew reprezentuje jedynie 227 gatunków czyli 1,4 proc. ogólnej ich liczby - twierdzą naukowcy. Okazuje się więc, że podstawą ekosystemów amazońskich, jednych z najbogatszych i najbardziej zróżnicowanych na Ziemi, jest bardzo niewielki zestaw gatunków. Gatunki te, stanowiące podstawę flory Amazonii, naukowcy określili jako "hiperdominanty". Jak twierdzą, można je spotkać jedynie w ściśle określonych typach środowiska, np. na bagnach.

Jeszcze do niedawna dane nt. składu gatunkowego i sposobu rozmieszczenia różnych gatunków drzew w tej części świata były bardzo niekompletne. Jeśli już takowe istniały, dotyczyły wyłącznie Amazonii w ujęciu lokalnym lub regionalnym, ale nie jako całości. Tak naprawdę naukowcy nie wiedzieli nawet, jaki gatunek drzewa jest w Amazonii najbardziej powszechny. Teraz twierdzą, że to palma Euterpe precatoria. Wiele jest również orzesznicy brazylijskiej, kakaowca, kauczukowca itp.

"Najbardziej popularne gatunki drzew w Amazonii okazują się nie tylko liczne, ale też przestały być anonimowe. To informacja bardzo cenna dla przyszłych badań i kształtowania polityki ochrony" - podkreśla główny autor badania, Hans ter Steege z Naturalis Biodiversity Center w Leiden (Holandia).

Modelowanie matematyczne dostarczyło też informacji nt. gatunków najrzadszych. Zdaniem naukowców liczebność około sześciu tysięcy gatunków drzew w Amazonii nie przekracza tysiąca sztuk, co automatycznie kwalifikuje je jako kandydatów do Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych IUCN (Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody). Jest jednak problem - zaznaczają autorzy tekstu w "Science". Wspomniane gatunki są tak rzadkie, że w rzeczywistości naukowcy mogą się na nie nigdy nie natknąć.

Liczbę drzew i gatunków naukowcy wywiedli po ekstrapolacji danych z wielu wcześniejszych badań, prowadzonych przez ponad dekadę na 1170 różnych fragmentach lasu, rozrzuconych po Nizinie Amazonki.

Dane uzyskane w badaniu można wykorzystać dla lepszej ochrony puszczy Amazonii i w badaniach ocieplenia. (PAP)

zan/ krf/